
Przed swoją śmiercią, która nastąpiła w 430 roku, Augustyn “pozostawił Kościołowi klasztory męskie i żeńskie, pełne sług i służebnic Boga, wraz z ich przełożonymi, oraz bibliotekami pełnymi książek” (św. Posydiusz).
Duchowość rodziny augustiańskiej pochodzi jednak nie tylko od tego wielkiego Ojca Kościoła, ale też z drugiego korzenia, jakim była praktyka życia eremicko – kontemplacyjnego niektórych wspólnot zakonnych powstałych w XII-XIII wieku w klimacie przebudzenia duchowego i kościelnego epoki. Te fundacje, które przyjęły regułę św. Augustyna i żyły jej duchowością, posiadały swoje pustelnie niedaleko terenów zamieszkanych; członkowie, świecy i kapłani, prowadzili życie modlitwy i srogiej pokuty, ale byli w ścisłym kontakcie z ludem, nie podejmując jednak bezpośredniej działalności duszpasterskiej.

W marcu 1256 r. w Rzymie, przy kościele Santa Maria del Popolo, z nakazu Papieża Aleksandra IV, spotkali się delegaci wszystkich klasztorów eremickich w liczbie 360 osób. W obecności delegata papieskiego wysłuchano i przyjęto wolę Papieża aby zjednoczyć się prawnie, w celu utworzenia jednego wielkiego Zakonu, Zakonu Eremitów św. Augustyna. W ten sposób powstała zakonna rodzina augustiańska, która została zaliczona do grona zakonów “żebrzących lub “braterstwa apostolskiego, na wzór Franciszkanów i Dominikanów, istniejących już od kilkudziesięciu lat i zatwierdzonych przez Kościół.

Celem, jaki sobie wyznaczyła Stolica Święta w zatwierdzaniu i stwarzaniu Zakonów braterstwa apostolskiego, było połączenie ślubowania rad ewangelicznych z bezpośrednim duszpasterstwem wśród Ludu Bożego, w tym czasie bardzo potrzebującego autentycznego świadectwa życia chrześcijańskiego, ewangelizacji i troski duszpasterskiej.
W ten sposób Zakon Augustiański zaczął się charakteryzować poprzez pewien styl życia, które jest w tym samym czasie kontemplacyjne i apostolskie, poświęcone szukaniu Boga poprzez studium i życie wspólne, mające na celu przekazywanie Ludowi Bożemu poszukiwanej i odnalezionej prawdy. W ten sposób zbiegają się we wspaniałą jedność: poszukiwanie prawdy i życie we wspólnocie, podjęte przez samego Augustyna, życie kontemplacyjne eremitów, działanie apostolskie w różnych formach, wynikające z aktualnych potrzeb Kościoła.
Tym, którzy pragną uczestniczyć w jego doświadczeniu szukania Boga, Augustyn proponuje przykład pierwotnej wspólnoty chrześcijańskiej z Jerozolimy, opisany w Dziejach Apostolskich: wszyscy wierzący mieli jedno serce i jedną duszę, wszystko było wspólne i każdemu było dawane według jego własnych potrzeb. Jedność ideałów i planów, doskonałe życie we wspólnocie, szacunek dla wymagań i godności osoby – są trzema punktami charakteryzującymi wspólnotę, która w myśl samego Augustyna, pragnie być na ziemi znakiem Państwa Niebieskiego, obrazem – jednak tylko bladym i niedoskonałym – całkowitej jedności w miłości istniejącej między osobami Trójcy Świętej.
Opracowano na podstawie tekstu: o. Pietro Bellini, OSA, Rodzina Augustiańska między utopią a rzeczywistością.